Kopje Koffie?

Beste Mensen,
hoewel het tot het laatste moment onzeker bleef, ben ik toch het afgelopen weekend met Joly op pad geweest naar de bergen in het departement Lempira, (zuidewest Honduras)om daar voor het eerst in zeven jaar op zoek te gaan naar haar familie. Na een kippenbusreis van 10 uur en een wandeling van een uur kwamen we aan in het armste gebied waar ik ooit geweest ben.

Ik schat, op basis van het inkomen dat de mensen me vertelden dat ze hebben, dat alle mensen die daar wonen moeten rond komen van een bedrag tussen de 20 en 40 eurocent per dag; ruim beneden de allerlaagste armoedegrens die de VN gesteld heeft op 1 dollar per persoon per dag. Iedereen leed aan ondervoeding en kinderen waren onderontwikkeld en teneergeslagen; onbevangen spelen zit er voor hen niet in. Laat staan naar school gaan, een school was er wel, voor kinderen tot 12 jaar, maar een leraar was er gewoonweg niet.
In deze regio verbouwt men koffie voor verkoop op de wereldmarkt. Het is een gebied boven de 2200 meter en koffie daar verbouwd komt voor hoge prijzen op de markt onder het label "strictly high grown". Ondanks het feit dat deze mensen een dergelijk exclusief product verbouwen, verdienen zij slechts 450 euro PER JAAR, voor families van vaak meer dan 7 personen. De winsten op deze koffie worden gemaakt door de "tussenhandel" en vooral gewoon door (Nederlandse) bedrijven met mooie jubileumcampagnes. Daarbij is Nederland een van de grootste koffiedrinkers, -kopers en -branders ter wereld. Ondanks dat koffiebedrijven op internestites en in jubileumadvertenties altijd aan zullen geven dat ze eerlijke prijzen betalen en projecten opzetten voor ontwikkeling van koffiegebieden, is het verschil tussen deze woorden en de praktijk ver weg van de ogen van de Nederlandse koffiedrinker mij te groot. De stimulering van overproductie van koffie op de wereldmarkt om de prijzen kunstmatig laag te houden leidt er direct toe dat de mensen die ik dit weekend heb gezien nooit naar een dokter kunnen (niet kunnen betalen en niet kunnen komen: er is geen dokter binnen 3 uur reizen). Ze hebben geen stroom of stromend water, geen sanitaire voorzieningen ("wildpoepen" was noodzakelijk, water drinken riskant). Ze zijn eenzijdig en ondervoed en het weinige eten dat er is, wat rijst, eieren en bonen wordt op een houtvuur gekookt. Vrouwen trouwen er op hun 16e en mensen worden er niet vaak ouder dan zestig.

Grote bedrijven met enorme omzetten praten over verantwoord ondernemen, maar er is nog heel veel te doen voordat een bedrijf beloond kan worden voor derglijke, vooral in de media goed klinkende programma's. Ik hoop dat ik jullie kan overhalen om als jullie in de supermarkt voor het schap staan weer eens willen denken om voor die paar centen, die paar eurodubbeltjes, een pak Fair Trade of Max Havelaar koffie te kopen. Als die paar centen voor de helft naar die boer hier in Lempira, Honduras, of in Uganda, Indenosie, Vietnam, Brazilie gaan, dan verdubbelt hun inkomen en dat maakt een enorm verschil. Dan kunnen die kinderen daar bijvoorbeeld schoenen aan zodat ze eens tegen een balletje kunnen trappen of een popje kopen voor een meisje (of omgekeerd).
Ik weet bovendien, dat de COOP inmiddels pads verkoopt voor de Senseo Crema van Fair Trade of Max Havelaar en niet eens veel duurder dan die van DE zelf!

Groet uit (w)arm Honduras,
Niek

P.S.: Morgen schrijf ik iets over hoe het weerzien was met de familie van Joly.
P.P.S.: Voor de jongens van het Fort: ik heb nu mijn eigen strictly high grown koffie geplukt.