Na al dat eten, een break in Santo Domingo

Bonjour,

Dag 2 in de Dominicaanse Republiek. Gisteren ben ik hier aangekomen voor een R&R, een 5 daagse break na 35 dagen non stop tenminste 12 uur per dag te hebben gewerkt.

De laatste twee weken hebben volledig in het teken gestaan van distributies. Eerst een razendsnelle distributie van 699 shelters (een pakket met 2 zeilen, spijkers, touw, en binnenbanden) in 55 minuten - dat was peanuts. Daarna kwam de distributie van rantsoenen van 80 kilo per familie aan meer dan 7500 families. Dat was werkelijk een van de zwaarste klussen die ik ooit heb gehad.

De Petionville Golf Club, het kamp dat ik coordineer, is een heuvel. De top wordt onder controle gehouden door de US army 82nd airborne. De hellingen in Noordelijke, Oostelijke en Zuidelijke richting zijn vol met basic tentjes, gebouwd van shelter pakketten gegeven door CRS. Toegand to het kamp is makkelijk door de gaten in de muur aan de voet van de heuvel, ingestort tijdens de aardbeving. Maar de weg daar naartoe is slecht, heuvelachtig, vol met puin, en onveilig. Geen goede toegang dus voor de 11 vrachtwagens die elke dag voor 8 dagen op rij 10.000 kilo per vrachtauto aan eten moesten brengen naar het kamp.

De beste optie om het eten voor de meer dan 7500 families (rond de 45000 mensen) naar het kamp te krijgen was door de hoofdingang van de golfclub. Die leid weliswaar naar het clubgebouw, maar geeft geen toegang tot de lager gelegen gebieden, waar de mensen wonen die het eten moeten krijgen. Ik stond dus voor het dilemma hoe een rantsoen van 80 kilo per familie zo dicht mogelijk bij die families te krijgen. De oplossing: kruiwagens.

Op dag 1 had ik 60 mensen om 11 vrachtwagens af te laden, het eten 70 meter een stijle helling af te lopen, naar een punt waar 100 "renners" het eten in 50 kruiwagens laadden. Die renners moesten vervolgens de kruiwagens 500 meter richting het kamp lopen, waar ze gekoppeld zouden worden aan een familielid dat ze met kruiwagen en al naar de tent zouden begeleiden. Dag 1 was erg slecht, en ondanks dat we bijna 1000 rantsoenen zo het kamp inkregen, braken we 15 kruiwagens, was de menigte van bijna 7000 wachtende mensen oncontroleerbaar en agressief, en waren de 210 mensen die de vrachtwagens aflaadden, de kruiwagens bestuurden, en de beveiliging aan het eind van hun Latijn aan het eind van de dag. Ik ook. Het was ongelofelijk zwaar en een enorme verantwoordelijkheid. Een collega van me met veel ervaring vertelde me dat je op een bepaald moment in dit werk mede verantwoordelijk wordt voor een dodelijk ongeluk tijdens chaotische distributies aan wanhopige mensen, en dat je daar mentaal op voorbereid moet zijn. Daar werd ik koppig van - dat zou me hier niet gaan gebeuren.

Op dag twee gingen we voor slechts 500 rantsoenen aan een kleinere groep mensen (alleen vrouwen). Met 35 kruiwagens en de hulp van wat pick-ups die het eten in ieder geval 250 meter dichter naar het distributiepunt konden krijgen werd het systeem sneller, makkelijker en veiliger. Woensdag was een dag af, om een nieuwe lading kruiwagens met betonstaal te kunnen versterken en het team wat rust te geven. Vervolgens deden we op donderdag, vrijdag en zaterdag gemiddeld meer dan 1000 rantsoenen per dag.

Op zondag mocht ik Ban Ki Moon, de VN secretari generaal in het kamp ontvangen. Hij had meer aandacht voor Sean Penn, maar ik heb wel goed duidelijk kunnen maken dat zowel alle voedsel en alle shelter aan alle families in het kamp van CRS komt, en niet van Sean Penn. Ondanks alle goede bedoelingen en B-sterren die er in het kamp rondlopen, blijft de contributie van Penns club toch voornamelijk beperkt tot gezondheidszorg waar ook een handvol veel sterkere organisaties aan werken. Ik ben heel benieuwd hoe zijn club gaat werken nu de logistieke steun en beveiliging van het Amerikaanse leger steeds minder wordt.

Op maandag, dinsdag en woensdag ramden we lekker door met eten - elke dag ruim 80 ton eten het kamp in. Dat was voor mij meteen de laatste dag. Met ruim 95% van de voedseldistributie compleet was ik toe aan een R&R, vijf dagen om bij te komen en de eerste rust te nemen na ruim 5 weken non-stop meer dan 12 uur per dag werken. Met name de voedseldistributies waren erg vermoeiend: elke dag om 5 uur het mandje uit, 225 staf aan de gang krijgen, en dan de hele ochtend tussen 6 en 12 de 600 meter van de vrachtwagens tot de bodem van het kamp op en neer rennen om bottlenecks op te lossen. Helaas betekent dat op veel momenten zelf instappen om 50 kilo zakken bulger te smijten of 25 kilo zakken met erwten op de hoofden van Haitiaanse dames te laden. Ik ben bruiner dan ik ooit ben geweest, drink 7 liter water per dag, en gok dat ik 5 kilo lichter ben dan 5 weken geleden.

De distributies waren mentaal en fysiek verschrikkelijk zwaar. Elke ochtend iets voor zes uur liep ik de heuvel van het kamp op, met de heldere ochtend over Port au Prince, het vliegveld en de baai in de verte. De kwam ik aan de rand van de heuvel, en dan was het of ik PSV - ajax binnenstapte. Een menigte van duizenden mensen die aan de voet van de heuvel stonden te schreeuwen in de rij, in afwachting van eten. Aan het eind van de dag zat ik er meestal stevig doorheen. Maar altijd was er een collega die even een knal op de schouders gaf en zei:" Vergeet niet wat je vandaag voor elkaar geboxed hebt. Vandaag hebben meer dan 7000 mensen een geweldig voedselpakket voor een maand gekregen. En daar gaat het om." En dat is het precies. DAAR gaat het om.

Ik heb in die week ook wel mijn eerste breakdown gehad. Het zat er natuurlijk al even aan te komen. Vermoeidheid, druk, en de enorme humanitaire tragiek van deze aardbeving. Tijdens de distributie laten we kwetsbare mensen - gehandicapten, vrouwen en oudere mensen - voor in de rij. Er was een man die een been had verloren tijdens de aardbeving. Ongemakkelijk op zijn krukken leidde ik hem door de distributielijn. Op de achtergrond speelde Marley's "redemption song" en hoe pathetisch het misschien was, heb ik even stevig moeten huilen op dat moment. Dit is maar een enkel geval van alle honderdduizenden mensen die voor altijd hun leven verandert zagen door de aardbeving, en het was een van de eerste keren dat ik de tijd heb gehand om een individueel geval van dichtbij mee te maken. Het hakte er stevig flink in.

Het klinkt misschien cynisch, maar er is gewoon te weinig tijd om gefocused te zijn op de individuele tragieken. Gisterenavond heeft het verschrikkelijk geregend in Port au Prince. Dat betekent dat 45000 mensen in de Petionville Golf Club in de modder zitten, met rivieren stromend door hun shelters. Er zijn nog duizenden mensen zonder shelter, en ondanks dat CRS rantsoenen heeft uitgegeven in de twee prioriteitskampen van het land (de golf club en Champs de Mar - het tricky kamp downtown, samen bijna 80.000 mensen) zijn er nog steeds honderdduizenden mensen zonder eten.

Een eerdere blog entry was "doordrukken". Daar zijn we nog steeds. Ruim twee maanden na de aardbeving zijn we nog echt in de noodhulpfase. Ondanks dat de hele humanitaire gemeenschap denkt aan de volgende stappen, is de simpele nood van eten, shelter en water/sanitatie gewoon veel te groot nog. Haiti moet nog niet vergeten worden. Er is een ramp gaande, nog elke dag.

Ondertussen geniet ik heel erg van 5 dagen zonder werk in Santo Domingo. Ik slaap uit, loop door de stad en langs de oceaan, en heb zojuist een grote Dominicaanse sigaar gerookt met een stevige whisky erbij. Morgen slaap ik weer uit. Hopelijk krijg ik zo weer wat energie, zodat ik dinsdagochtend weer fris aan de bak kan. Dan kan ik nog mooi 3 dekens, 2 lakens, 2 muskietennetten en een heel groot hygienepakket distribueren aan 8000 families in het kamp, voordat ik op het vliegtuig naar Nederland stap.

Groetjes,

Niek