Mooi eind aan 2009

Hola Tod@s,

Zalig 9 Muharam! Vandaag is een belangrijke feestdag voor de Shi'itische gemeenschap, en om veiligheidsredenen blijven we de hele dag binnen. Pakistan is voor het grootste deel Sunni, en er bestaat op deze feestdagen een grotere kans op aanslagen, en dus houden wij een "low profile". Mooi de tijd om weer eens wat te schrijven.

Het is alweer meer dan drie maanden geleden sinds mijn laatste bericht, en ik zal proberen om alles wat gebeurd is een beetje samen te vatten. Allereerst hebben Abby en ik het meeste gemaakt van alle vakantie- en feestdagen die op ons pad kwamen. Na een heerlijke zomervakantie in Hawaii, zijn we met het suikerfeest (einde van de Ramadan) een dag of tien naar Maleisie geweest. We wilden een combinatie van duiken en slapen en een beetje shoppen. Uiteindelijk hebben we goed 8 dagen op de Perhentian Islands gezeten, twee eilandjes aan de oostkust van mainland Maleisie, vlak onder de Thaise grens. Het duiken was er goed, met heel veel kleine haaitjes (bamboo- en reef black tip) en op sommige plaatsen ontstellend veel vis. De gaafste waren prehistorisch uitziende kolossale pufferfish die ons mey een laf vaartje en nieuwsgierig volgden. We hebben ook nog een dag of drie in Kuala Lumpur doorgebracht, wat goed was om weer wat Westerse kleren op de kop te tikken, maar verder ook wel vol zat met ontstellend hard zuipende Britten. We hadden een hostel naast een Ierse pub, en om drie uur 's nachts klonk het daar alsof de hele clientele op het punt stond ter oorlog te trekken tegen een enorm leger orks, met al het enthousiasme van dien.

De eerste twee weken van december zijn we naar de Filippijnen geweest, in een verdere quest om nieuwe plekken in Zuid-Oost Azie te ontdekken. Dat was echt een schot in de roos. De Filippijnen zijn uniek in dat ze de Aziatische cultuur mixen met bijna een karikatuur van de Amerikaanse en Latijns-Amerikaans cultuur. Er is veel respect voor de Amerikanen, die het land eerst voor een appel en een ei van de Spanjaarden kochten begin 20ste eeuw, en het land vervolgens ook bevrijdden van een bloedige Japanse bezetting tijdens WW2. Spanjaarden worden gezien als de oude kolonialist; niet echt gerespecteerd. De pijn wat betreft de bezetting door de Japanners zit er nog diep, met name over de brute mishandelingen, praktische slavernij en gedwongen prostitutie. Tijdens een tour over een eilandje in de baai van Manila dat een belangrijke rol speelde gedurende heel WW2 waren er tourwagentjes speciaal voor Japanners, en speciaal voor "de rest". Wij kregen een nogal direct verhaal, erg negatief en denigrerend over de Japanse bezetters. Ik hoop dat ze tegen de Japanse touristen in ieder geval iets vriendelijker waren.

De meeste tijd in de Filippijnen brachtten we door op Sangat Island (www.sangat.com.ph) - een ecovriendelijk en piepklein duikresort. Daar komen was vrij gemakkelijk - 5 uurtjes van ISB naar BKK, 3 uurtjes van BKK naar Manila, uurtje van Manila naar Busuanga, drie kwartiertjes met de auto, en toen nog drie kwartiertjes met de boot. Het was 13 uur reistijd totaal, en we kwamen er precies rond zonsondergang aan. Het resort zelf is een stuk strand van 300 meter lang en gaat maximaal 50 meter landinwaards. Verder is het hele eiland stijle en scherpe lavarots, onmogelijk om te beklimmen of doorheen te wandelen. Het resort was 25 geleden door een Brit begonnen en die heeft er in de loop der jaren een paradijs van gemaakt. Er zijn misschien een dozijn eenvoudige huisjes, 12 uur per dag electriciteit, zacht gras, palmbomen en bougainvilles als voortuin en een schoon en zacht wit strand om op te relaxen. De watertemperatuur was 28 graden, en het koraal lag 30 meter vanaf het strand. Geweldig.

Het mooie aan het duiken in dit gebied is dat de Amerikanen er in WW2 14 schepen van de Japanse vloot hebben gezonken. En geen kleintjes ook. Er liggen een paar gunboats van 25 meter ofzo, maar de meeste schepen zijn rond de 200 meter lang. Bijna allemaal liggen ze tussen de 5 en 40 meter duikdiepte - ideaal dus. Van de 10 duiken die we gedaan hebben waren er 9 wrakduiken. De ochtendduik was relatief kort, snel naar beneden tot 35 meter en dan een wrak in. Omdat die wrakken zo groot waren was het echt door kamers en gangen zwemmen, zaklamp erbij en genieten van het spookachtige effect. In een wrak lagen honderden rollen kippengaas, in een andere een bulldozer, en een derde wrak had nog duidelijk granaten zichtbaar, alsmede de motorkamer. Buiten op het dek groeide inmiddels gezond koraal en waren scholen grote jacks, spanish mackarel, en enorm veel lionfish, scorpion fish, stonefish en crocodile fish. Smullen hoor. Het mooiste moment was 120 feet afdalen naar het roer van een schip, en vervolgens door de propelloras - een pikdonkere nauwe tunnel van 5 meter - het nog donkerdere wrak in te zwemmen. Cool!

Voor de rest hebben we op Sangat lekker uitgerust, spelletjes gedaan, boeken gelezen, gekayakt naar wat hotsprings, en in de hangmat gesnoozed. Perfect! Uiteindelijk zijn we nog voor 4 dagen naar Manila geweest - een gezellige, kolossale stad van 11 miljoen inwoners - om nog vier dagen te shoppen, wat cultuur te doen, en lekker te eten. Al met al zijn de Filippijnen een echte aanrader: goedkoop, vriendelijke mensen, en ik denk wel een van de grootste geheimen wat betreft duiken. En als je echt een keer je fix van wrakduiken wilt krijgem dan is Sangat helemaal aan te raden.

In october hebben we ook onze eerste gasten in Islamabad op bezoek gekregen. Daan en een vriendin van Abby (Jody) kwamen voor een lang weekend deze kant op. Hoewel het veel reizen was voor 3 daagjes Islamabad, is het wat mij betreft volledig de moeite waard geweest. In drie dagen hebben we ze een "taste" van ons Pakistan leven gegeven, en een beetje een indruk van hoe aardig mensen zijn. Ook hebben we nog een dagtripje buiten Islamabad gemaakt, zodat ze nog een idee hebben van hoe het echte Pakistan eruit ziet. Uiteindelijk hebben ze allebei hun bezoek overleefd, en nu kan iedereen dus veilig bij ons op bezoek komen. ;-)

Tussen de vakanties door werken we ook nog gewoon in Pakistan :-) De emergency phase van de vluchtelingencrisis is voorbij, en gelukkig hebben we de werkdruk weer onder controle. Sinds de opening van ons kantoor in de Swat vallei in augustus zijn we druk bezig met het uitvoeren van ons programma. Mensen die soms wel drie jaar onder de invloed van de Taliban hebben geleefd krijgen van ons $200 in vouchers om in de lokale markt dingen te kopen om hun "livelihood" - vorm van inkomensverwerving - weer op gang te krijgen. Zaden, kunstmest, gereedschappen, naaimachines, etc worden er van gekocht. Ondertussen financieren we ook kleine, arbeidsintensieve projecten, waar we mensen betalen om bijvoorbeeld irrigatiekanalen of bergwegen te herstellen. Buiten alle directe effecten van deze projecten, pompt het ook een boel geld direct in de gemeenschappen van Swat. Dat is ook dringen nodig om de economie op gang te helpen, en ook veel beter dan het inkopen van al die producten (zaden, kunstmest, gereedschap, etc) bij grote bedrijven in Karachi, Lahore of Rawalpindi. Zo brengen we nog een beetje markwerking in ons werk zelfs.

Het kantoor in Mardan, dat ik in mei in vliegende vaart opende, werd op 31 october gesloten. Best bizar, want het was op het hoogtepunt in juli een infrastructuur van 5 gebouwen waar we 150 staf hadden werken en 90 staf overnachten. Er werden bijna 500 maaltijden per dag bereid. Zo snel als de boel werd geopend, zo efficient was de transitie naar Swat. Dat is belangrijk om zo goed mogelijk gebruik te maken van ons donorgeld. Met de besparingen van de efficiente verhuizing kunnen we nu extra mensen in Swat bereiken.

In september hebben we ook besloten om eind dit jaar ons werk in Kashmir te beindigen. Dat betekent dus het einde van ons kantoor in Muzaffarabad, waar ik zelf nog head of office was. Ik heb er een dubbel gevoel bij: enerzijds goed omdat we verschrikkelijk veel bereikt hebben in de afgelopen 4 jaar, anderszijds triest omdat 40 mensen hun baan verliezen en ik Muzaffarabad qua cultuur en kwaliteit een heel erg sterk kantoor vond. Ik ben naturlijk wel biased ;-) Maar goed, eind komende week is de laatste dag van ons programma daar, en twee weken later sluiten we voorlopig voor goed de deur.

Voor mij geen tijd om stil te zitten, want het volgende kantoor zit in de pijplijn om geopend te worden. In Besham hadden we sinds december 2005 een kantoor, maar toen Taliban grote delen van Swat, Buner en Shangla district overnamen in April hebben we dat kantoor voor de veiligheid van onze staf gesloten. Nu gaan we de boel daar weer openen, en het is mijn taak om het in een goed opererend kantoor te veranderen met voldoende staf en faciliteiten. Daarbij moet ook het programma opnieuw uitgerold gaan worden. Een mooie klus voor de maand januari. Voor Abby was eind 2009 ook een mooie tijd. Sinds december is ze head of programming voor al ons werk in Pakistan geworden - een prachtige promotie en geweldige nieuwe uitdaging. Ik ben apetrots.

Ondertussen genieten we ook van het leven in Islamabad. Tussen neus en lippen door hebben we tijdens de emergency een leuk appartement in Islamabad gevonden. We wonen nu in een rustige groene straat op een paar honderd meter van een populaire markt en de Margalla Hills, Islamabads groene heuvels. Onze benedenburen zijn eigenaars van het huis - een schooldirectrice en een arts met een 14-jarige dochter. Het apartment is 3 keer zo groot als ons oude Washintgon DC appartement, en heeft een fantastisch groot balkon met een "Miami" uitzicht (palmbomen, paar hoge gebouwen in de verte). We zijn nog steeds niet helemaal klaar, maar hebben inmiddels wel bijna al het meubilair dat we nodig hebben.

Voor 2010 kijken we dus uit naar in ieder geval nog een jaar in Pakistan. Dat is erg fijn, omdat we het goed naar ons zin hebben, Islamabad een prima stad is en we een fijn huis hebben. Het is ook leuk om vrienden te kunnen maken omdat we nu eindelijk ergens voor een langere periode blijven.

Tot zover voor nu. Ik hoop dat iedereen een fijne kerst heeft gehad. Tot snel - in Nederland of in Islamabad!

Niek