Verslag van Nicaragua

Hola!

Nou dan, ik ben alweer een dagje of vijf terug in San Pedro Sula, maar ik heb nu pas een klein gaatje gevonden om weer wat op te schrijven over de 9 daagse Paastrip naar Nicaragua.

Om gewoon bij het begin te beginnen, vertrokken Abby en ik vorige week maandag hondsvroeg uit San Pedro met als bestemming Esteli, een stadje niet te ver over de grens in Nicaragua. We begonnen met een bustocht met de luxe bus Hedman Alas naar hoofdstad Tegucigalpa om van daar uit de gare en kleinere bussen naar de grens te nemen. Dat ging allemaal bijzonder soepel en we kwamen al om vier uur aan in Esteli waar we gauw een knakerig maar sfeervol hotelkamertje betrokken en aan het lokale bier gingen. Blijft toch altijd weer leuk om de bieren van een land te proberen. Hier was het de keus tussen Toña, een waterige pint, en Victoria, een beter bier. Mooi is dat het ook gewoon in literflessen verkocht wordt, maar dit terzijde.

Een kort stukje geschiedenis: Esteli ligt in noord Nicaragua en was een van de plaatsen waar de bevolking sterk in opstand kwam tegen de dictatuur van Somoza. Dat leidde eind jaren zeventig tot gewapende opstand en toen de revolutie uiteindelijk begin jaren tachtig slaagde, lag Esteli plat, aan gort gebombardeerd en geschoten door de gardes van Somoza met wapens door die door Reagan waren geleverd.

Reagan, vorig jaar als held begraven ("het was zo'n charmante grappenmaker"), heeft hier in de regio zoveel dood en ellende op zijn geweten dat het niet makkelijk is om hem hier positief neer te zetten. Want, zo gaat het verhaal verder, Reagan steunde de Hondurese overheid met bijna een miljard dollar aan militaire middelen in de jaren tachtig ter bescherming van haar democratie (volgens mij werkt welvaart, of gewoon genoeg te eten, het beste om een democratie te behouden). Bovendien stuurde hij de CIA en nog meer militaire steun naar de door de CIA getrainde "contra's", de anti-revolutionaire beweging van de aanhangers van de verdreven Somozisten. Die opereerden vanuit zuid Honduras, terwijl dat land "neutraal" was. Die contra's hebben bijna een decennium lang geprobeerd het revolutionaire regime van de "Sandinista's" te ondermijnen. Uiteindelijk democratiseerde Nicaragua zover door dat de VS met goed fatsoen niet door konden gaan met deze sabotage en hielden er mee op. Reagan bemoeide zich militair in die periode ook met El Salvador en Panama. Maar een uiterst aimabele kerel verder zullen we maar zeggen (over de doden niets dan goeds tenslotte).

Maar goed, die hele burgeroorlog heeft een heel typische sfeer aan het land gegeven. Begrijpelijkerwijs staan ze daar niet perse te springen van enthousiasme zodra ze een gringo zien. Ook niet bijvoorbeeld in het museum in Esteli, gerund door moeders van in de jaren onder Somoza verdwenen en tijdens de revolutie gesneuvelde mensen. Het was wel een heel aparte manier van reizen omdat ik van Honduras gewend ben dat het juist heel erg op Amerika en de Amerikanen gericht is. Ter illustratie: we reisden in negen dagen door 7 steden in het land en ik heb NIET EEN Amerikaans fastfood-restaurant gezien. Kom daar eens om in San Pedro Sula, waar meer MacDonald's, PizzaHuts, Burger Kings etc aanwezig zijn dan scholen.

Enniewee, vanuit Esteli reisden we op dag twee eerste door naar Masaya. Dat is een klein stadje iets ten zuiden van hoofdstad Managua. Daar gingen we alleen een beetje het centrum bekijken en de beroemde markten daar, maar waren we zo klaar. Daarom besloten we terug te gaan naar Managua om daar toch een dagje door te gaan brengen, wat oorspronkelijk niet in de planning lag. We sliepen een nacht in een te duur maar veilig hotel in een wijk waar het erg gevaarlijk scheen te zijn 's nachts. Niet perse iets nieuws voor ons, maar we deden er maar erg voorzichtig mee.

Managua is een grote stad, volgens de taxichauffeur 1,5 miljoen inwoners, erg uitgestrekt en zonder een echt centrum wat het tot een impopulaire en doorgaans door toeristen genegeerde stad maakt. Abby en ik wilden het, misschien juist daarom (San Pedro Sula heeft ook een afschuwelijke reputatie tenslotte), een eerlijke kans geven. Maar omdat het paasweek was en met name witte donderdag en goede vrijdag heilig gevierde dagen zijn (qua aan het strand liggen) was de stad zo dood als een pier. We liepen daar de volgende dag, witte donderdag, dan ook voor niets rond, want alles was dicht en er was niemand op een paar taxi's en hordes straatkinderen na. Niets op die kinderen tegen, maar het werd er daar niet perse veiliger op, zodat we dus maar besloten om rap een (zeldzame) bus te nemen naar Granada, de volgende bestemming.

Granada is een koloniaal stadje aan Lago de Nicaragua. Het is eigenlijk gewoon erg toeristisch en al het eerste restaurant waar we lunchten werd gerund door een 59-jarige Nederlander, die een geweldige omelet bakt en daarbij de grote mokken sterke koffie kado deed aan ons. In Granada deden we vooral heel weinig: eten, drinken, alle musea, mooie gebouwen en tenslotte gewoon met een dik boek op Parque Central zitten, mensen kijken en fruitsappen drinken. Heerlijk!

Na 2 dagen Granada braken we de boel weer op en vertrokken naar Isla de Ometepe. Dat behoeft enige introductie. Isla de Ometepe is een eiland in Lago de Nicaragua. Dat is een van de grootste zoetwatermassa's (meer) van de wereld en het enige meer in de wereld waar haaien leven, namelijk de bull-shark die zich in de evolutie aan het zoete water heeft aangepast. Isla de Ometepe was tot 1859 o.i.d. 2 eilanden in plaats van een, te weten twee vulkanen. De hoogste van de twee barstte uit en de lavastroom vulde de ruimte tussen de twee vulkanen op, zodat een brilvormig eiland ontstond. De "glazen" zijn de twee vulkanen en de "brug" is een lavastroom. En precies die "brug" was waar wij naartoe wilden. Dus na wat bussen kwamen we aan bij een pontje, levensgevaarlijk houten wrak (en haaien in het meer), dat ons in een uur naar het eiland bracht terwijl we genoten van het fantastische uitzicht op die twee vulkanen. Op het eiland zelf aangekomen per gare bus over deze lavawoestenij naar Santa Domingo, naar het schijnt het mooiste en meest populaire strand op dit eiland.

De lavastromen hebben het eiland zwart gemaakt van as en lavazand. Alles is verschrikkelijk vruchtbaar en er wordt druk op los gelandbouwd, maar de geisoleerde ligging helpt niet voor de ontwikkeling: verharde wegen zijn er nauwelijks, zodat je bij elke wandeling tot halfweg je enkels in de zwarte as/zand staat. Maar het is er ongelofelijk mooi, een groen/zwart maandlandschap.

We vonden er, tegen onze eigen verwachting in, snel en makkelijk een knus hotelletje. Daar dumpten we de bagage en kregen net het staartje van de zaterdag van de paasweek mee: de hele bevolking van het eiland zat op het strand aan de vis, rum, bier en wij waren als 2 gringo's een vrij uitzonderlijk gezicht en werden met grote ogen aangestaard. Het strand was zwart met randen van zachte klei en als je in het water lag verwachtte je steeds dat het water zout zou zijn als de zee. Er was dan ook een echte branding en geen ander land in zicht. De volgende dag, na een slecht geslapen nacht vanwege de 33 graden in de hotelkamer (de airco hier in huis maakt wel verwend) zaten we aan het ontbijt toen we werden aangevallen door een Urruca, een prachtige zeldzame tropische vogel vol pluimen op zijn kop en een lange staart. Erg eigenwijs vertikte het mijn banaan uit het fruithapje op te eten maar wachtte tot het een stuk ananas kon stelen. Ik vond het wel gaaf met zo'n tropische vogel.

Die bleek ineens niet zo zeldzaam te zijn als ik hoopte want toen we na het ontbijt per fiets (Abby gaf toe aan mijn diep-Hollandse wens) een rondje vulkaan wilden doen op zoek naar Petrogliefen (tekeningen en patronen eeuwen geleden in rotsen gekrast), was elke vogel wel een Urruca. Het fietstochtje werd redelijk zwaar want de weg was stijl en slecht, de fietsen gaar en Abby en ik hadden een knalrood hoofd van de hitte. We waren daarbij vergeten zonnebrand op te doen, met als gevolg dat ik op het moment zelfs op mijn vingerkootjes aan het vervellen ben.

De volgende dag moesten we alweer door, weg van dit heerlijke paradijsje, naar Leon. Leon is de concurrerende stad van Granada, als Amsterdam en Rotterdam, Arnhem (beeft) en Nijmegen (leeft). Granada was niet echt actief tijdens de revolutie maar profiteerde altijd van de zittende regimes en zo ook het Somoza regime, terwijl Leon juist actief revolutionair was en vol jonge "martelaren". Leon is ook een stad tjokvol studenten, wat weer een heel leuke sfeer geeft met al dat jonge volk overal. Het viel weer niet mee om een hotelkamer te vinden, Nicaragua is "hot" voor rugzakkers, en we liepen een paar uur rond, met loeizware rugzak, voordat we een stekje gevonden hadden dat er niet als een gevangeniscel in Abu Gharib uit zag.

Leon is heet, net zo heet als San Pedro Sula, en het rondstruinen de hele dag kostte veel energie. Het is niet echt een grote stad, dus niet echt veel lopen, maar ik dronk me een aap aan water en in een enkel geval aan verse mango-sap en passiefruit-sap. Dat bezorgde me afschuwelijke maagkrampen, maar het was wel heeeeeerlijk. In Leon bezochten we de verschillende kerken, pleintjes en de verschillende plaatsen van de revolutie. De kapotgeschoten huizen, nog steeds overal kogelgaten in de muren, de opgeblazen vakantiehuizen van de Somoza-clan en de prachtige muurschilderingen met afbeeldingen van de revolutie: verschillende jonge mannen en vrouwen, de CIA afgebeeld als slang, Wachttoren-taferelen van hoe Nicaragua er in de toekomst uit moet zien. De hele dag door liepen jonge studenten met boeken onder de arm en 's avonds zaten ze op terrassen en in barretjes met een flesje Flor De Caña rum, een emmer ijs en soda-water waarmee ze "Nica Libres" monteerden. De traditionele rum-en-cola werd tijdens de revolutie vervangen door rum-en-soda-water om de "imperialistische CocaColaCompany" niet teveel te ondersteunen. Verder is Nica Libre niet echt goed te zuipen.

De laatste dag moesten we dan in een ruk door van Leon naar San Pedro Sula. Ik had uitgerekend dat met geluk we het in 10 uur zouden redden en dat was mijn grootste miscalculatie van de hele trip. We wilden vroeg weg "om op safe te spelen" en zaten dus om half zeven 's morgens al in de bus. Maar uiteindelijk waren we pas om 11 uur over de grens en hadden we ruim 4 uur gedaan over een etappe waar ik 2 uur voor had gerekend. De voormalige betonweg naar de grens toe was opgebroken om asfalt te leggen en in een minibusje, waar ik heel relaxed met alle ruimte in het zonnetje zat, deden we er helaas twee uur over om over de glimmende zwarte vulkaanweg vol stof en as te stuiven. Prachtige rit verder. Aan de grens weer 2 stempels in het paspoort, YES!, en door naar Choluteca, de 3e grootste stad van Honduras, om van daar uit de terugreis voort te kunnen zetten.

Vanuit Choluteca was het nog zeker 7 uur naar San Pedro Sula en het was 1 uur toen we daar aankwamen. We stapten in een bus die er "tussen de 2 en 4 uur" over zou doen om in Tegucigalpa aan te komen. Dat duurde dus drie uur een veertig minuten en toen konden we in Teguc pas tegen vijven een bus hebben zodat we uiteindelijk tegen 9 uur pas weer in San Pedro Sula aankwamen, na 14,5 uur op pad te zijn geweest. Zeer vermoeiend en ik kwam niet verder meer dan een pizza te bellen en naar binnen te werken, 2 pinten weg te slurpen en in een diepe slaap te vallen.

In San Pedro was inmiddels niet zo heel veel verandert. De meiden waren oke, de rest van de staf oke, vrijwilligers oke en ik ben weer lekker aan het werk gegaan en nu moet er weer hard gewerkt worden. Mag ook wel weer! Nicaragua was wel een van mijn favoriete trips hier in de regio. Ik zou graag nog wat meer van de natuur van het land zien, daar zijn we nu niet echt aan toegekomen, maar de atmosfeer is eigenlijk heel prettig en zelfs bemoedigend. Het land, hoe arm het ook is (samen met Honduras het armst na Haiti), heeft een duidelijke eigen identiteit en de wens om zich te ontwikkelen zoals ze dat zelf willen en dat is iets wat ik in Honduras wel mis. In Nicaragua rijdt de Lada en niet de Ford, loopt de politie rond met AK-47 en niet met M-16, eten ze Yucca met gefrituurde varkenshuid en geen Hamburgers van Wendy's, staan overal bill-boards met informatie over Aids, preventie en plaatsen waar gratis aidstests gedaan kunnen worden. In Nicaragua staan bill-boards die vrouwen oproepen mannen aan te geven in geval van mishandeling, in Nicaragua mag je de overheid aanklagen als ze zich niet houden aan hun belofte van gratis onderwijs. In Nicaragua worden boeken gepubliceert over hoe vrouwen gelijk te betrekken in de revolutie. In Nicaragua pleurt men niet al het afval uit het raam en zomaar op straat. Dat zijn allemaal grote verschillen met Honduras en hoewel Nicaragua op plaatsje nummer 119 en Honduras op 117 staat van de Human Development Index, zijn dat toch wel degelijk zaken waar Honduras nog heel veel in te halen heeft. Daar gaan we hier dan weer mee aan het werk, want ik ben gewoon nog altijd heel erg dol op "mijn" Honduras.

Mucho cariño y besos,

Niek